10 tips om Windows 11 sneller te maken in 2025

Windows 11 is een modern besturingssysteem, maar kan na verloop van tijd trager aanvoelen. Met de onderstaande tien praktische tips kunt u de prestaties van uw Windows 11 computer verbeteren.

Elke tip bevat een uitleg waarom het helpt en hoe u het uitvoert, zodat u stap voor stap uw systeem kunt optimaliseren.

Onnodige opstartprogramma’s uitschakelen

Telkens wanneer Windows start, worden bepaalde programma’s automatisch geladen op de achtergrond. Veel software installeert zo’n opstartprogramma zonder dat u het merkt. Programma’s die u niet vaak gebruikt, maar wel automatisch starten, vertragen het opstarten van Windows onnodig en verbruiken geheugen en CPU-kracht.

Hoe meer applicaties er mee opstarten, hoe langer Windows erover doet en hoe trager uw PC wordt tijdens het opstarten. Door overbodige opstartprogramma’s uit te schakelen, start uw computer sneller op en blijven meer systeembronnen beschikbaar voor daadwerkelijk gebruik.

Via instellingen

1. Open Instellingen (Windows-toets + I) en ga naar Apps > Opstarten.
2. U ziet hier een lijst met apps die met Windows opstarten.
3. Zet de schakelaar op Uit bij de apps die niet automatisch hoeven te starten wanneer u de pc aanzet.

Via taakbeheer

1. Druk op Ctrl + Shift + Esc om Taakbeheer te openen.
2. Ga naar het tabblad Opstarten-apps.
3. Klik met de rechtermuisknop op een programma dat u wilt uitschakelen en kies Uitschakelen.
4. Herhaal dit voor alle onnodige opstartitems. (Let op dat u essentiële programma’s, bijvoorbeeld uw antivirus, niet uitschakelt.)

Achtergrondprocessen minimaliseren

Naast opstartprogramma’s kunnen ook achtergrondapps en processen uw systeem vertragen.

Veel apps blijven op de achtergrond actief om bijvoorbeeld updates te downloaden of meldingen te versturen, zonder dat u het merkt. Al deze achtergrondprocessen belasten de processor, het geheugen en zelfs de internetverbinding.

Door het aantal achtergrondapps te beperken, maakt u systeembronnen vrij en reageert de pc vlotter.

1. Open Instellingen (Windows-toets + I) en typ in de zoekbalk “Achtergrond-apps”.
2. Klik vervolgens op Kies welke apps op de achtergrond kunnen worden uitgevoerd.
3. U krijgt een lijst te zien van geïnstalleerde apps.
4. Zet de schakelaar op Uit voor elke app die niet perse continu op de achtergrond hoeft te draaien. Denk aan apps die u zelden gebruikt of die geen achtergrondtaken hoeven uit te voeren.

(Tip: Sommige systeembuilders zoals OneDrive, Dropbox of andere cloud-services synchroniseren voortdurend bestanden op de achtergrond. Als u dergelijke diensten weinig gebruikt, kunt u overwegen ze uit te zetten of handmatig te starten wanneer u ze nodig heeft. Zie ook punt 10 over het pauzeren van OneDrive-sync.)

Animaties en visuele effecten uitschakelen

Windows 11 heeft allerlei visuele effecten – animatie bij het minimaliseren/maximaliseren van vensters, transparante vensters, schaduwen, enzovoort. Ze zien er mooi uit, maar kosten extra systeembronnen en kunnen de pc vertragen, vooral op systemen met minder RAM of oudere grafische kaarten.

Dergelijke grafische “tierlantijntjes” belasten de processor onnodig. Als u de voorkeur geeft aan prestaties boven uiterlijk, is het uitschakelen van deze effecten een snelle oplossing: Windows reageert dan merkbaar vlotter zonder animaties.

1. Open Instellingen en ga naar Toegankelijkheid > Visuele effecten.
2. Zet de schakelaar bij Animatie-effecten op Uit. Dit schakelt de venster-animaties uit (zoals het vloeiend minimaliseren/maximaliseren).
3. Zet ook de schakelaar bij Transparantie-effecten op Uit. Hiermee worden doorzichtige venstereffecten uitgeschakeld.

Windows 11 bevat nu minder grafische elementen om te renderen, wat de prestaties direct ten goede komt. U merkt tijdens het navigeren dat acties (zoals het openen en sluiten van vensters) sneller plaatsvinden zonder dat de animaties moeten worden weergegeven.

Alternatieve methode: U kunt ook via de klassieke Prestatie-opties alle visuele effecten in één keer uitschakelen.

1. Druk op Start en typ “De weergave en prestaties van Windows aanpassen” en open de optie.
2. Kies vervolgens Aanpassen voor de beste prestaties en klik op OK.

Hierdoor schakelt Windows alle animaties, schaduwen en extra visuele effecten uit.

Schijfopruiming en defragmentatie uitvoeren

In de loop der tijd hoopt een systeem allerlei ongewenste bestanden op: tijdelijke bestanden, cache, logbestanden, resten van updates, prullenbakinhoud, etc. Deze nemen schijfruimte in beslag en kunnen de toegang tot uw schijf vertragen.

Het geregeld opruimen van de schijf maakt opslagruimte vrij en kan de pc-prestaties bevorderen.

Daarnaast raken op traditionele harde schijven bestanden gefragmenteerd (verdeeld in brokjes over de schijf). Hierdoor kost het de schijfmechanica meer tijd om data te lezen. Door de schijf periodiek te defragmenteren worden fragmenten aaneengesloten, waardoor bestanden sneller toegankelijk worden.

Let op: Deze tip geldt vooral voor pc’s met een HDD (magnetische harde schijf). Heeft uw pc een SSD (solid state drive), dan is defragmenteren niet nodig – SSD’s hebben hier geen voordeel van.

Windows 11 schakelt automatische defragmentatie namelijk voor SSD’s meestal zelf uit en gebruikt in plaats daarvan TRIM om de SSD te optimaliseren.

Gebruik het ingebouwde hulpprogramma Schijfopruiming

1. Klik op Start en typ “Schijfopruiming” om het te openen.
2. Selecteer in de lijst de categorieën bestanden die u wilt verwijderen (bijv. Tijdelijke bestanden, Prullenbak).
3. Klik vervolgens op OK en bevestig met Bestanden verwijderen.

Windows zal de geselecteerde overbodige bestanden verwijderen. (Eventueel kunt u eerst op “Systeembestanden opschonen” klikken voor nog meer opruimopties, zoals oude Windows-updatebestanden.)

Harde schijf defragmenteren

1. Dit kan door in het Startmenu te zoeken naar “defragmenteren” en te klikken op Stations defragmenteren en optimaliseren.
2. Er opent een venster met uw schijven.
3. Selecteer uw C:-schijf (of een ander schijfstation dat u wilt optimaliseren) en klik op de knop Optimaliseren om de defragmentatie te starten
4. Wacht tot het proces voltooid is. (U kunt dit eventueel herhalen voor andere harde schijven in uw systeem.)

Onnodige software verwijderen

Veel computers staan vol met programma’s die zelden of nooit worden gebruikt. Dergelijke onnodige software neemt niet alleen schijfruimte in, maar kan ook achtergrondservices of opstartonderdelen hebben die de pc afremmen.

Het is daarom verstandig om periodiek door uw geïnstalleerde programma’s te gaan en alles wat u niet meer nodig heeft te verwijderen.

1. Open Instellingen > Apps > Geïnstalleerde apps.
2. U ziet nu een lijst met alle programma’s.
3. Loop de lijst kritisch door. Voor elk programma dat u niet meer gebruikt: klik op de ⋯ (drie puntjes) ernaast en kies Verwijderen.
4. Bevestig de eventuele vervolgvragen om de deïnstallatie te voltooien.

Herhaal dit voor alle software die u niet langer nodig heeft. Begin bij grote programma’s of proefversies van software die vooraf op de pc stond (bloatware), omdat het verwijderen daarvan vaak de meeste winst oplevert in ruimte en mogelijk in snelheid.

Na het opschonen van onnodige programma’s zal uw pc minder ballast hebben. Bovendien voorkomt u zo dat ongebruikte software toch stiekem op de achtergrond blijft draaien.

Stuurprogramma’s en Windows-updates controleren

Het up-to-date houden van Windows én uw apparaatstuurprogramma’s (drivers) is cruciaal voor stabiliteit en snelheid.

Microsoft brengt regelmatig updates uit die prestatieverbeteringen of bug-fixes bevatten. Ook hardwarefabrikanten updaten drivers om betere prestaties of compatibiliteit te bieden.

Een van de beste manieren om uw pc optimaal te laten werken, is dan ook ervoor te zorgen dat u de meest recente versie van Windows 11 en de nieuwste drivers geïnstalleerd hebt.

Dit kan helpen om bekende problemen op te lossen en zorgt ervoor dat uw systeem efficiënt kan omgaan met de hardware.

1. Open Instellingen > Windows Update.
2. Klik op Controleren op updates.
3. Windows zal nu zoeken naar beschikbare updates voor zowel het besturingssysteem als veel voorkomende apparaatdrivers.
4. Als er updates gevonden zijn, klik dan op Nu installeren om ze te downloaden en te installeren. Wacht tot dit gereed is.
5. Herstart de pc wanneer hierom wordt gevraagd, zodat de updates worden toegepast.

(Optioneel: Kijk onder Geavanceerde opties > Optionele updates of er specifieke hardwaredrivers of optionele Windows-updates beschikbaar zijn.

Zo ja, installeer ook deze als ze relevant lijken – bijvoorbeeld nieuwe drivers voor uw videokaart of netwerkadapter.

Door regelmatig Windows Update uit te voeren, houdt u niet alleen uw systeem veilig, maar vaak ook sneller en soepeler. Up-to-date stuurprogramma’s benutten de hardware efficiënter, wat directe invloed kan hebben op prestaties.

Virtueel geheugen optimaliseren

Windows gebruikt naast fysiek RAM-geheugen ook een gedeelte van de schijf als virtueel geheugen (het zogenaamde wisselbestand of “pagefile”). Dit virtuele geheugen fungeert als een verlengstuk van het RAM wanneer dat vol raakt.

Een juiste instelling hiervan voorkomt foutmeldingen en kan de prestaties verbeteren. Windows 11 heeft een instelling waarmee het de grootte van het wisselbestand automatisch beheert voor alle stations. Dit is doorgaans de beste optie: het systeem past de virtuele-geheugengrootte dan dynamisch aan op basis van de behoefte, zodat er altijd voldoende virtueel geheugen is zonder onnodig veel schijfruimte te reserveren.

Controleer of deze automatische beheerfunctie aan staat – zo niet, schakel hem in voor optimale performance.

1. Dit doet u door op Start te klikken, te zoeken naar “Geavanceerde systeeminstellingen weergeven” en dit te openen. (U kunt ook Win+R indrukken, ‘SystemPropertiesAdvanced’ typen en op Enter drukken.)
2. In het venster Systeemeigenschappen, ga naar het tabblad Geavanceerd.
3. Klik onder het kopje Prestaties op Instellingen…. Er opent nu een venster Prestatieopties.
4. Ga daarin opnieuw naar het tabblad Geavanceerd en klik onderaan bij Virtueel geheugen op Wijzigen….
5. Er verschijnt een venster voor virtueel geheugen.
6. Zorg dat het selectievakje Wisselbestandsgrootte automatisch beheren voor alle stations is ingeschakeld (aangevinkt). Als dit niet het geval is, vink het aan en klik op OK. U wordt mogelijk gevraagd de computer opnieuw op te starten; doe dit om de wijziging door te voeren.

Met het wisselbestand op automatisch beheer hoeft u zich geen zorgen te maken over te weinig virtueel geheugen. Windows zal het wisselbestand vergroten of verkleinen naar gelang de behoefte, wat de kans op prestatieproblemen door geheugen tekort vermindert.

Meestal is het handmatig tweaken van virtueel geheugen zelden nodig is – in de meeste gevallen doet Windows dit prima zelf.

Game Mode en energie-instellingen aanpassen

Windows 11 beschikt over instellingen om betere prestaties te behalen in zware toepassingen zoals games. Game Mode (Spelmodus) is een speciale modus die Windows optimaliseert voor gaming: wanneer deze is ingeschakeld, krijgt het spel voorrang in het gebruik van CPU/GPU, en worden bepaalde achtergrondprocessen en zelfs Windows Update-installaties gepauzeerd tijdens het spelen.

Dit kan haperingen verminderen en voor iets hogere framerates zorgen. Daarnaast zijn er de energie-instellingen (energieprofielen) van Windows.

Standaard staat een pc vaak op een gebalanceerd of energiezuinig profiel – goed voor stroomverbruik, maar niet altijd voor snelheid. Door over te schakelen naar Beste prestaties zorgt u dat de hardware op volle kracht mag werken zonder energiebesparende beperkingen, wat de prestaties maximaal maakt (tegen de prijs van hoger stroomverbruik en mogelijk meer warmte).

Voor veeleisende taken of games kan dit een merkbaar sneller systeem opleveren.

Spelmodus inschakelen

1. Open Instellingen > Gaming > Gamemodus.
2. Zet hier de schakelaar Gamemodus op Aan.

Wanneer Spelmodus actief is, zal Windows tijdens gamen systeembronnen prioriteren voor het spel en bijvoorbeeld Windows-updateherstarts uitstellen. Dit gebeurt automatisch op de achtergrond, dus verder hoeft u niets te doen.

Energieplan op prestaties zetten

1. Open Instellingen > Systeem > Aan/uit en accu (bij laptops heet dit menu zo; op een desktop heet het Energie of Energiebeheer).
2. Zoek naar Energiemodus of Energieprofiel.
3. Selecteer hier Beste prestaties (soms heet het Hoog of High performance profiel).

Hiermee laat u Windows focussen op maximale prestaties in plaats van energie besparen. (Tip: Op sommige laptops kunt u dit ook snel instellen via het batterij-icoontje in de taakbalk: schuif de prestatiereslider naar “Beste prestaties”.)

Met Spelmodus aan en het energieprofiel op hoge prestaties, is uw pc ingesteld om snelheid boven zuinigheid te verkiezen. U zult merken dat games en andere zware toepassingen soepeler draaien. Vergeet niet dat de keerzijde een mogelijk hoger energieverbruik is – op een laptop kan de batterij dus sneller leegraken en de machine wat warmer worden.

Gebruik een snellere SSD in plaats van een HDD

De keuze van uw opslagmedium heeft een enorme invloed op de prestaties van Windows.

Traditionele harde schijven (HDD’s) zijn traag vanwege hun mechanische aard – een ronddraaiende plaat en beweegbare leeskop. SSD’s (Solid State Drives) daarentegen hebben geen bewegende delen en kunnen data vele malen sneller lezen en schrijven.

Het vervangen van een HDD door een SSD is dan ook een van de meest drastische upgrades om een trage Windows-installatie te versnellen.

Het verschil is duidelijk merkbaar: een PC met Windows op een SSD kan in ~10-15 seconden volledig opstarten, terwijl dezelfde PC met een HDD daar gemakkelijk 30 seconden of langer over doet.

Ook het openen van programma’s en bestanden gaat beduidend sneller met een SSD.

Hoe over te stappen naar SSD

Heeft uw computer nog een HDD als primaire schijf, overweeg dan om over te stappen op een SSD.

Kies een SSD die compatibel is met uw systeem (bijv. een 2,5-inch SATA-SSD voor de meeste desktops/laptops of een M.2 NVMe-SSD voor moderne moederborden).

U kunt vervolgens Windows opnieuw installeren op de SSD, of uw bestaande Windows-installatie klonen naar de nieuwe SSD met daarvoor bedoelde software.

Na het overzetten van uw systeem naar de SSD zult u direct merken dat Windows veel vlotter aanvoelt: opstarten, afsluiten, laden van apps en bestanden gaat allemaal aanzienlijk sneller.

Tip: Naast snelheid heeft een SSD nog meer voordelen: ze zijn stiller, verbruiken minder stroom en zijn minder storingsgevoelig dan HDD’s (geen bewegende onderdelen). Zorg wel voor regelmatige back-ups, zoals bij elke schijf, en vermijd het onnodig volschrijven van een SSD om de levensduur te maximaliseren.

Overige bewezen optimalisaties

Tot slot zijn er nog enkele extra tips die de prestaties kunnen verbeteren. Deze zijn wellicht iets minder direct van invloed of situatie-afhankelijk, maar het zijn bewezen optimalisaties die in bepaalde gevallen nuttig kunnen zijn:

Controleer op virussen en malware

Schadelijke software kan een grote boosdoener zijn van een trage computer. Virussen, spyware of adware draaien op de achtergrond en misbruiken uw systeembronnen, wat de pc aanzienlijk vertraagt.

Zorg dat u een up-to-date virusscanner hebt en voer een volledige scan uit. Verwijder gevonden dreigingen en zie toe dat real-time bescherming actief is. Een schoon systeem presteert nu eenmaal beter.

Controleer uw computer op virussen en malware met Malwarebytes.

Breid het RAM-geheugen uit

Meer fysiek geheugen kan de snelheid van uw PC flink verhogen, vooral als u merkt dat het huidige RAM regelmatig volledig in gebruik is (te checken via Taakbeheer).

Wanneer de pc te weinig RAM heeft, moet hij voortdurend data naar de (tragere) schijf wegschrijven, wat tot vertraging leidt. Extra RAM toevoegen verhelpt dit en laat u soepeler multitasken. In de meeste gevallen zal het bijplaatsen van meer geheugen de prestaties direct verbeteren.

Controleer hoeveel RAM er nu in uw systeem zit en overweeg een upgrade (bv. van 4 GB naar 8 GB, of 8 GB naar 16 GB) als u vaak tegen grenzen aanloopt.

Pauzeer cloud-synchronisatie (OneDrive/Dropbox)

Services als OneDrive synchroniseren voortdurend bestanden tussen de pc en de cloud.

Dat is handig, maar kan ook op de achtergrond voor schijf- en CPU-belasting zorgen, zeker bij grote bestandsoverdracht.

Als u merkt dat uw schijf continu in gebruik is of de PC traag wordt tijdens syncen, probeer dan de sync tijdelijk te pauzeren.

In OneDrive klikt u daarvoor op het OneDrive-pictogram in het systeemvak (rechtsonder), kiest Help en instellingen, en klikt Synchronisatie onderbreken.

Kies bijvoorbeeld 2 uur pauzeren en kijk of de performance verbetert. U kunt synchronisatie later hervatten op dezelfde manier. (U verliest geen bestanden; ze worden alleen later geüpload/gedownload.)

Schakel zoekindexering uit (geavanceerd)

Windows indexeert continu bestanden om de zoekfunctie sneller te maken. Dat betekent dat op de achtergrond de inhoud van uw schijf wordt bijgehouden.

Op snelle systemen is dit meestal geen probleem, maar op een erg trage pc of een systeem met een SSD (waar zoeken al snel gaat) kunt u de indexering overwegen uit te schakelen.

Het continu indexeren kost namelijk ook processor- en schijfactiviteit.

1. U kunt indexering uitschakelen via Instellingen > Privacy en beveiliging > Zoeken in Windows.
2. Kies bij Bestanden zoeken: Klassiek of pas de indexeringsopties aan zodat er minder locaties worden geïndexeerd. Dit vermindert de achtergrondbelasting.

Let op: na uitschakelen van indexering duren zoekopdrachten naar bestanden mogelijk langer. Zet dit dus alleen uit als zoekperformance minder belangrijk voor u is dan maximale responsiviteit.

Door ook op deze aanvullende punten te letten, haalt u het maximale uit uw Windows 11 computer of laptop.

Ik hoop u hiermee geholpen te hebben. Bedankt voor het lezen!